Bebeklerde ateş; anne ve babaların en çok endişe duyduğu konulardan birisidir ve en sık rastlanan sorunlardan birisi olarak ta karşımıza çıkmaktadır. Ateş çıkmasının birçok nedeni olduğu gibi tedavisi de mümkün bir rahatsızlıktır. Ateş, vücudumuzun bir çeşit savunma mekanizmasıdır. Vücudumuza giren virüs ve bakteriler ile savaşarak bedenimizi korur. Bir insanın ortalama vücut ısısı 36,5 derecedir. Vücut ısımız bu ısının üzerine çıkması durumunda bu durumu ateş olarak adlandırırız.
Bebeklerde ateşin varlığını tespit etmek için doğru bir ölçüm yapılmalıdır. En doğru yöntem makattan ölçüm olarak bilinmektedir. Fakat bu yol bebeği rahatsız ettiğinden en çok kullanılan yöntem ağız içi ya da koltukaltından yapılan ölçümlerdir. Ölçüm yaparken ortam ısısının fazla yüksek olmamasına ve bebeğin kalın giysiler giyinmemiş olmasına özen gösterilmelidir.
Ölçüm için cıvalı termometre ya da dijital termometreler kullanılabilir. Ancak son dönemlerde ölçüm yaparken cıvalı termometrenin kırılması ve cıvanın etrafa yaydığı toksik etkileri nedeniyle cam termometreler tercih edilmektedir.
Koltuk altından ölçüm yaparken o bölgenin kuru olmasına özen gösterilmelidir. Nemli bir koltuk altında yapılan ölçüm doğru sonuç vermemektedir. Termometrenin koltuk altın da yeterli sürede yaklaşık olarak 2-3 dakika tutarak ölçülmeli ve çıkan derece baz alınmalıdır. Çıkan sonuç 37,2 ye kadar normal kabul edilmektedir.
Ağız içinden ölçüm için bebeğin önceden soğuk ve sıcak bir besin almamasına dikkat edilmelidir. Ağız içi yanak tarafında 2-3 dakika tutarak çıkan derece baz alınmalıdır. 37,5 derece ve üstü için ateşin varlığından söz edilebilir.
Kulaktan ölçüm için bebeğin kulağını hafif geriye doğru çekerek gerçekleştirilmelidir. Anne ve babaların en sevdiği ateş ölçüm tipidir. Çünkü 2 saniye gibi kısa sürede ölçümü yapılabilmektedir. Ölçüm sonucu 37,3 dereceye kadar normal kabul edilmektedir.
Unutulmaması gereken nokta, ateşten değil ateşin derecesinden korkulması gerektiğidir. Bebeğin genel durumunda herhangi bir rahatsızlık ya da huysuzluk yoksa, geçmişinde havale gibi ciddi bir rahatsızlık geçirmemişse, kronik bir rahatsızlığı yoksa 38 ya da 38,5 dereceye kadar beklenmelidir. Ebeveynlerin ateş durumunda paniklemeden sakin kalarak davranması gerekmektedir.
Bebeklerde Ateş Nedenleri
Öncelikle ateş bir hastalık olarak görülmemelidir. Ateş, vücudun bir soruna karşı verdiği tepki olarak kaşımıza çıkmaktadır. Vücudun savunma mekanizmasıdır.
Ateşin nedenleri şu şekilde olabilir;
- Bebeklerde ateş nedeni çoğunlukla soğuk algınlığı ya da enfeksiyon
- Orta kulak enfeksiyonu
- Zatürre
- Yapılan aşı uygulamalarından sonra
- İdrar yolu enfeksiyonları
- Diş çıkarma dönemi gibi nedenlerden karşımıza çıkar.
Bunlar bebeklerde ateşin belli başlı nedenleri olarak gösterilebilir. Ateş belirtisi aynı zaman da bebeğin bağışıklık sisteminin çalışır durumda olduğunun da göstergesidir.
Bebeklerde Ateş Tedavisi
Yeni doğan bebeklerde ( 3 aydan küçük) ateş tespit edildiğinde doktora başvurulmalıdır. Henüz bağışıklık sistemleri güçlenmediği için dış etkenlere karşı daha hassas ve savunmasız bir halde olurlar.
Genel olarak bakacak olursak, ateşlenen bebeğinizi doktora götürmeden önce evde uygulayacağınız çeşitli tedavi yöntemleri mevcuttur. Bunlar;
- Bebeğin ateşini tespit ettikten sonra bebeğin üzerinde kalın kıyafet varsa onlar yerine daha ince kıyafetler ya da sadece pamuklu zıbın giydirilmelidir.
- Bu esnada bebekte sıvı kaybı meydana gelebilir. Bunu önlemek için 6 aydan küçük bebeklere anne sütü ya da devam sütünü, 6 aydan büyükse de sıvı gıdalar vermek uygun olur.
- Oda sıcaklığı kontrol edilmeli, çok sıcak olmamalıdır. 21-22 derece ortam sıcaklığı ideal olarak görülmektedir.
- Bebeği ateşliyken fazla bunaltmak bebeği daha kötü yapabilir. Bebeğin rahat ve sakin tutulması gerekmektedir.
- Bebeğe ılık duş yaptırmak ateşinin düşmesine yardımcı olur. Bebeği zorla duşa sokmak yerine bebeğe daha sakin bir ortam oluşturmak gerekir. Bebek küvetine ılık su doldurup sevdiği oyuncakları da vererek onun eğlenmesini sağlamak onu daha çok rahatlatacaktır ya da annenin bebeğini kucağına alarak ılık duşun altında bebeğini yıkaması da bebeğin kendini güvende ve rahat hissetmesini sağlayacağı için ılık duşunu kolaylıkla yaptırabilirsiniz.
Bu tarz tedavi yöntemleri evde kolaylıkla uygulanabilir. Bebeğin ateşini düşürmek için gereksiz ilaç kullanmaktan, antibiyotik kullanmaktan kaçının. Soğuk su ya da buzlu su ile bebeği yıkamayın.
Doktor kontrolü altında bebeğe ateş düşürücü ilaçlar vermek tedaviyi daha etkili hale getirir. Fakat ateşin düşmediği ya da ateşin dirençli olduğu durumlarda en yakın hastaneye gidilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
